†_Na Hang-kỳ vĩ và hoang sơ_†

Nếu không đến tận nơi mà chỉ nghe về Na Hang, bạn sẽ không thể nào tin lời kể. Na Hang được biết đến với công trình thủy điện đang xây dựng hơn là một khu du lịch sinh thái kỳ thú.

Hồ thủy điện Na Hang có diện tích trên 8.000ha, nằm tại Khu bảo tồn thiên nhiên Tát Kẻ- Bản Bung. Đây là mảnh đất của những huyền thoại đã có trên 30 truyện cổ, truyền thuyết dân gian gắn với mỗi địa danh được sưu tầm.

Na Hang là nơi sông Gâm chảy từ Hà Giang về gặp sông Năng đổ từ Bắc Cạn tới, tạo nên cảnh quan hùng vĩ : sông Ngang, núi Đổ. Đây cũng là vùng sinh sống của Voọc mũi hếch- loài đã được ghi trong sách đỏ thế giới.

Bến tàu du lịch nằm ngay gần chân núi Pác Tạ, ngọn núi bốn mùa được ủ trong mây. Từ Pác Tạ ngang qua đập thủy điện sẽ đến thác Mơ (tên khác là thác Pắc Ban)- danh thắng quốc gia với truyền thuyết về “Thuồng luồng trả công bà Then chữa bệnh”.

Ngược sông Năng, trôi giữa những cánh rừng nguyên sinh cơ man gỗ quý, thỉnh thoảng lại bắt gặp những hang động huyền bí như những lâu đài cổ. Thác Đén huyền ảo lẫn trong vòm cây, cứ đi tiếp sẽ vượt thác Đầu Đẳng để vào hồ Ba Bể (Bắc Cạn). Còn ngược dòng sông Gâm, đến vùng Xuân Tân, Xuân Tiến, là lô nhô đảo nối tiếp nhau.

Hang Phia Vài (thôn Cốc Ngận xã Xuân Tân) là nơi cư trú của người cổ, tại đây đã phát hiện ra di chỉ mộ táng của người Việt cổ với cách mai táng độc đáo là đặt vỏ ốc trong hốc mắt. Ngàm Đăng Vài - Cọc buộc trâu của Đế Thích trong truyện cổ- vẫn sừng sững soi mình xuống mặt nước xanh biếc. Gần cuối hành trình, 99 ngọn núi xã Thượng Lâm hiện ra bổ sung hoàn hảo cho sự kỳ vĩ của núi non, sông nước Na Hang.

Chuyện “4 ông cá thần” xuất hiện tại Na Hang trước mỗi biến cố thiên tai có thể chỉ còn là truyền thuyết, nhưng thực tế trên sông Gâm, người ta vẫn thường câu được những con cá Bỗng (gần giống cá chép) nặng hàng yến với mồi là quả sung chín.

Nếu may mắn, bạn vẫn có thể được thưởng thức cá Rầm xanh và cá Anh Vũ - hai loài cá quý hiếm vốn dĩ chỉ để dùng tiến vua. Chỉ những dân chài giàu kinh nghiệm mới có thể đánh bắt những chú cá Chiên, cá Quất nặng đến cả chục kilô. Còn bạn, ngồi thung dung trên thuyền, dùng ruột bánh mỳ làm mồi câu, chiến lợi phẩm đã thừa đủ để đưa cay cùng rượu ngô Na Hang.