†_Hồ Than Thở_†

Hồ Than Thở là điểm hẹn của những cặp tình nhân, trai gái nơi phố núi Đà Lạt. Nhưng cũng chính nơi đây đã chứng kiến không ít cuộc tình dang dở, kể cả vì tình mà nhiều người đã đắm mình xuống hồ tự vẫn. Cái tên hồ Than Thở cũng xuất phát từ những chuyện đau buồn ấy...

Hồ Than Thở cách trung tâm TP Đà Lạt khoảng gần 6km, bên con đường Hồ Xuân Hương uốn lượn có khu đồi thông xanh ngát ngày đêm soi bóng xuống mặt hồ phẳng lặng. Cái tên hồ Than Thở được gắn với những câu chuyện tình cảm động ở thành phố hoa này. Theo các bậc cao niên và sách "Di tích danh lam thắng cảnh Lâm Đồng" viết lại, có một thiên tình sử lưu truyền về một đôi trai tài, gái sắc mang tên Hoàng Tùng và Mai Nương.

Chuyện kể vào thế kỷ XVIII, đôi trai gái này yêu nhau thắm thiết, thường ngày họ hò hẹn nhau ra khu đồi thông bên hồ nước ở đây tâm sự. Nhưng một hôm, nghe theo tiếng gọi của người anh hùng áo vải Quang Trung, chàng trai Hoàng Tùng đã chia tay người yêu, lên đường tham gia nghĩa quân Tây Sơn đánh đuổi quân xâm lược Mãn Thanh.

Trong lúc ở nhà mong đợi người yêu trở về cầu hôn thì bất ngờ Mai Nương nhận được tin Hoàng Tùng tử trận. Tin dữ đã khiến nàng Mai Nương vô cùng đau đớn và tuyệt vọng. Vì tình yêu, Mai Nương đã quyết tự vẫn theo người mình yêu và mộ nàng được chôn bên bờ hồ.

Nhưng cuộc đời nghiệt ngã, ít lâu sau Hoàng Tùng thắng trận trở về tìm gặp Mai Nương thì hay người yêu đã chết. Hoàng Tùng đau buồn và nguyện ở vậy trọn đời giữ trọn mối tình chung thủy. Nhưng mấy năm sau triều đại Tây Sơn sụp đổ, Hoàng Tùng đau buồn vì vận nước và tình riêng nên đã nhảy xuống hồ chết theo nàng Mai Nương.

Dân gian còn cho rằng, tiếng thông reo ở hồ này rất bi thương như khóc than cho đôi bạn tình Mai Nương và Hoàng Tùng nên người đời đặt tên là hồ Than Thở.

Có người cho rằng, câu chuyện tình về chàng Hoàng Tùng và nàng Mai Nương từ thế kỷ XVIII ấy không lôgic với sự hình thành của Đà Lạt mới được khai sinh cách đây 113 năm. Tuy nhiên, điều ấy cũng không làm thay đổi vẻ đẹp trữ tình của hồ Than Thở.

Còn ông Nguyễn Tiến Lộc (Đại tá quân đội về hưu) đang làm công tác giới thiệu cho khách du lịch về "Chuyện tình hồ Than Thở" thì kể rằng, có một câu chuyện tình thật lãng mạn và bi thương xảy ra năm 1956 ở đây. Đó là câu chuyện tình giữa cô sinh viên Văn khoa Đà Lạt tên Lê Thị Thảo với một sinh viên võ bị Đà Lạt, quê ở Châu Đốc, An Giang tên Tâm. Hai người yêu nhau tha thiết nhưng cuối cùng vì sự ngăn cách không thành nên đã cùng tự vẫn ở đây thể hiện lòng chung thủy của tình yêu.

Theo người kể thì hai ngôi mộ lúc đầu được chôn ở gần nhau, nhưng cách đây 24 năm phía gia đình người con trai đã di chuyển phần mộ của Tâm về quê. Hiện tại bên kia đường của hồ Than Thở chỉ còn một ngôi mộ có ghi tên Lê Thị Thảo, chết ngày 15-3-1956 (âm lịch).

Theo các bậc cao niên ở đây kể rằng, hồ Than Thở ban đầu là một hồ nước nhỏ nằm trong khu rừng thông rất đẹp. Đây là điểm hẹn hò lý thú của những cặp tình nhân, trai tài gái sắc... Nhưng cũng chính nơi đây đã chứng kiến không ít cuộc tình dở dang. Kể cả vì tình mà nhiều người đã đắm mình xuống hồ tự vẫn. Cái tên hồ Than Thở cũng xuất phát từ những chuyện đau buồn ấy...

Bên trong khu rừng thông in bóng xuống mặt hồ Than Thở có hai cây thông quấn quýt bên nhau mà mọi người quen gọi là cây thông tình yêu. Hai cây thông ôm khăng khít vào nhau như tượng trưng cho một tình yêu mãnh liệt của đôi trai tài, gái sắc không thể chia lìa nhau.

Bên gốc thông tình yêu có một tảng đá khắc hai câu thơ: "Hồ Than Thở còn vương thế thái; Cây thông tình lưu mãi mai sau". Cảnh đẹp trữ tình của hồ Than Thở và những chuyện tình lãng mạn lưu truyền ở đây đã làm cho nhiều thi nhân, nhạc sĩ rất cảm động và viết nên những câu thơ, bài hát trữ tình tuyệt diệu...

Năm 1999, hồ Than Thở được Bộ Văn hóa - Thông tin ra quyết định công nhận là thắng cảnh cấp quốc gia. Trước đó, năm 1995 hồ Than Thở được chính quyền tỉnh Lâm Đồng giao cho Công ty TNHH Thùy Dương (TP Hồ Chí Minh) đầu tư khai thác kinh doanh du lịch. Ông Dương Văn Hồ - Phó Giám đốc Công ty TNHH Thùy Dương phụ trách ở đây cho biết, công ty của ông đã đầu tư tôn tạo gần 9 tỷ đồng vào đây nhưng vẫn giữ vẻ đẹp tự nhiên của nó.

Đến hồ Than Thở hôm nay, cảnh vật, thiên nhiên ở đây như thổi vào hồn ta một cảm giác kỳ vị. Chúng ta được nghe những câu chuyện tình bi thương nhưng đầy lãng mạn, nghe tiếng thông reo vi vu ngân vang bên hồ nước biếc giữa đại ngàn Tây Nguyên. Nghe tiếng thông reo ấy bên mặt hồ Than Thở như tiếng ru êm ả của tình yêu mãnh liệt mãi mãi trường tồn với thời gian.