†_Núj Hàm Rồng-Lào Caj_†

Truyền thuyết dân gian kể rằng thuở Sa Pa còn chìm trong đại dương, có hai anh em nhà rồng trốn đến đây chơi. Vua cha phát hiện gọi về, rồng anh nghe thấy đã bay về trời, rồng em mải chơi tuốt chốn thủy cung nên chẳng nghe thấy. Trời sập tối, rồng em mới sực tỉnh quẫy đuôi ngoi lên thì cổng trời đã đóng chặt lại. Rồng em đành phải mãi mãi ở lại hạ giới và hóa thành núi đá với tư thế đầu lúc nào cũng ngẩng lên, dõi mắt về trời. Từ đấy ngọn núi nằm trong dãy Hoàng Liên Sơn hùng vĩ núi được mang tên Hàm Rồng với hàm của rồng ở độ cao 1.780m so với mặt nước biển.

Khởi công vào năm 1996, khu du lịch Hàm Rồng rộng 148ha, đã khai thác triệt để nét hoang sơ, thiên nhiên của những rừng đá rêu phong, rừng đào lâu năm (20-30 năm tuổi). Càng đi lên cao khung cảnh lại càng làm cho ta ngạc nhiên, thôi thúc khám phá. Từ cụm vườn lan 1, vườn lan 2 với 6.000 giò của 194 loài lan bốn mùa đua nhau khoe sắc, trong đó có những loài lan đặc hữu như kiếm trần mộng, kiếm thu, lan tiêu thân gỗ hoa dài như chiếc chuông... đến vườn hoa với những đóa cẩm tú cầu đường kính tới 30cm cùng những giống hoa lạ mắt nhập từ Nga, Pháp về và hơn 2.000 cây anh đào Nhật đang trồng thử nghiệm. Các nhà kỹ thuật tiết lộ mai này ở đây sẽ có một khu sản xuất các giống hoa xuất xứ từ Châu Âu.

Trên sân ngắm mây ở độ cao 1.600m, du khách phóng tầm mắt nhìn cảnh thung lũng Sa Pa huyền ảo thoắt ẩn thoắt hiện trong những cụm mây trắng bồng bềnh theo gió. Rồi băng qua khu thiên thạch lâm rộng mênh mông, lớp lớp đá đan xen nhau đủ mọi hình dáng, tha hồ cho khách thả trí tưởng tượng thành muôn hình vạn dạng. Đường lên cổng trời ngó phía trước chỉ thấy trời xanh bao la, nhìn dưới chân toàn mây giăng. Hết cổng trời 1, dừng chân ở cổng trời 2 cao 1.620m để được ngắm đầu rồng thật rõ. Nơi đây hàng năm vào tháng giêng người dân tộc H’Mông vẫn đem đầu trâu, bò đặt ở đầu rồng cúng tế. Lối đi mỗi lúc một hẹp, dẫn vào hang Tam Môn chỉ vừa một người chui lọt, thoát ra là một khoảng trời mênh mông. Khu cắm trại ở đây có hẳn một vườn cây ăn trái với ba loại chủ lực: đào, lê, mận.

Trên suốt dọc đường lên cao, khách thường xuyên bắt gặp những tiếng cười khúc khích, những chiếc gùi to đùng khi ẩn khi hiện của các cô gái H’Mông đi hái lá thuốc. Có một hạng mục đang được hoàn thành: khu quy hoạch làng dân tộc phong cảnh, sẽ giới thiệu với du khách những ngôi nhà, những nét văn hóa đặc trưng của năm dân tộc H’Mông Đen, Dao Đỏ, Tày, Giáy, Xa Phó đang sinh sống ở Sa Pa. Từ 1-4-2001, khu biểu diễn nghệ thuật dân tộc sẽ hoạt động liên tục mỗi ngày hai suất phục vụ du khách.